Ik ben in de bibliotheek, omringd door boeken. Statig staan ze in hun kasten, gestructureerd op genre en alfabet. Van jongs af aan sleep ik met meer boeken rond dan ik eigenlijk kan dragen en verdiep ik me gulzig in hun geheimen. Ik snuffel door passages, bestudeer de hoofdstukken en droom weg bij mooie zinsneden. Fantaserend over dubbelzinnige beweegredenen, analyseer ik de karakters tot op detail.Hoe zou het zijn als een boek zou kunnen praten?
Als ik elke vraag kon stellen die in me opkwam, elke analyse kon laten checken door de hoofdpersoon en struikelend over mijn eigen vooroordelen en interpretaties dichterbij de kern kwam van écht contact? Hoe zou het zijn als een boek zich écht voor me zou openstellen en me kans zou geven om zijn of haar ware boodschap te lezen?
Vandaag kan dat écht.
Ik ben in de bibliotheek, omringd door mensen. Groot en klein, dik en dun, blank en bruin. Schuchter lachend of joviaal pratend. De mensen om me heen zijn levende boeken, actief voor de Human Library. De Human Library is een Deens initiatief, dat mensen uitnodigt om hun vooroordelen te onderzoeken en met elkaar in gesprek te gaan. Zaterdag 25 november is de Human Library open voor Eindhovens publiek, maar vandaag krijg ik een voorproefje.
Ik kijk in de mooie ogen van een grote man. Met luide stem vertelt hij over schuld, schaamte en de praktische moeilijkheden wanneer je na detentie terugkeert in de maatschappij.
Een sprankelende dame met de boektitel ‘dikke vrouw’ vertelt me over haar reizen, haar avonturen en haar liefde voor het leven. Deze vrouw zit zo vol levenslust en leergierigheid dat ik alleen maar kan hopen dat een beetje van haar vreugdevuur op me overslaat.
En dan die stoere statige vrouw, die zo groots is in haar kwetsbaarheid. Onder de titel ‘gepest en misbruikt’ vertelt ze in vogelvlucht over de momenten in haar leven die haar het meest hebben gevormd. Ze strijdt tegen stigma’s, overlaadt me met kleine en grote levenslessen en legt me uit hoe ze kiest voor haar herstel. ‘Herstellen is de beste versie van jezelf worden’ en dat kan ik alleen maar beamen.
Het is zo makkelijk om verdwaald te raken in mijn eigen interpretaties, oordelen en verkokerde visies. Discussies lijken te verharden en zo wordt het steeds moeilijker om de mens achter de mening te blijven zien.
‘Iedereen heeft (voor)oordelen en daar hoef je niet bang voor te zijn.’ zegt een vrijwilliger.
‘Je hoeft niet bang te zijn om het beestje bij de naam te noemen. Dus iemand is suïcidaal of psychotisch, autistisch of hooggevoelig, nou en? Benoemen mag, stigmatiseren niet.’ Vult een van de ‘boeken’ aan.
Als ik maar lang genoeg met iemand praat, ontdek ik steeds opnieuw dat er meer overeenkomsten zijn dan verschillen. Daarom vind ik dit zo’n mooi initiatief.
Nieuwsgierig geworden?
Aanstaande zaterdag is de Human Library van 13.00-17.00 in de bibliotheek in Eindhoven.
Daarna komen ze op nog veel meer plekken in Nederland. Kijk voor een overzicht op: http://thehumanlibrary.nl/